آیا می توان با حکم دادگاه کد ملی افراد را مسدود کرد؟❤️【سال1403】⚖️

در این مقاله قصد داریم در مورد این سوال که آیا می توان با حکم دادگاه کد ملی افراد را مسدود کرد؟ ، صحبت کنیم. امروزه بسیاری از خدماتی که در جامعه ارائه می شود با ارائه کد ملی امکان پذیر است. در بعضی مواقع در موارد حقوقی، طبق درخواست شاکی در دعاوی مالی و یا برای برخی متهمین، می توان از دادگاه درخواست مسدود کردن کد ملی این گونه افراد که محکوم علیه محسوب می شوند را داشت. بدین ترتیب تحت شرایطی که مورد تایید دادگاه می باشد، کد ملی فرد مسدود و توقیف شده و امکان استفاده از خدماتی که نیاز به کارت ملی را دارند، نخواهد داشت. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم.

مسدود شدن کد ملی

به طور کلی مسدود کردن کد ملی یک فرد توسط حکم دادگاه یعنی قرار دادن محدودیت‌هایی بر روی آن در استفاده از خدمات. در مورد این موضوع حکم دادگاه می‌تواند به دلایل مختلفی صادر شود. مسدود شدن کد ملی استفاده از برخی خدمات و حقوق مدنی را محدود می‌کند. به طور مثال افرادی که کد ملی آن ها مسدود شده است قادر به افتتاح حساب بانکی نیستند. این ممانعت ممکن است باعث شود که این افراد نتوانند سایر خدمات بانکی مانند گرفتن وام‌ها و… را انجام دهند. همچنین در بسیاری از مواردی که جهت ارائه خدمات نیاز به کد ملی دارند، مسدودی کارت ملی مانع از دریافت خدمات می گردد.

به طور کلی باید گفت طبق ماده 18 دستور العمل ساماندهی تسریع در اجرای احکام مدنی مورخ 30/07/1398 ریاست محترم قوه قضاییه، قانون به مسدود کردن کارت ملی اشاره دارد. قانون مسدود کردن کد ملی که طبق ضوابط خاصی اجرا می گردد شرایط تعریف شده ای دارد. در ادامه به شرحی از موارد و نکات حقوقی که سبب مسدود شدن کد ملی می شود می پردازیم.

دلایل مسدود شدن کد ملی

ممکن است متهم یا محکوم علیه پس از صدور حکم قطعی در مورد مطالبات مالی و صدور حکم، از پرداخت بدهی خود امتناع کند و هیچ اقدامی برای پرداخت آن انجام ندهد. در این مورد شاکی یا محکوم له جهت اجرای احکام، درخواست انسداد کد ملی و همچنین ممنوعیت خدمات و توقیف اموال را نیز می تواند داشته باشند.

همچنین از دیگر دلایل مسدود شدن کارت ملی می توان به فرار از خدمت اجباری سربازی به دستور دادسرای نظامی، تکمیل قرار تامین کیفری به دستور مقام قضایی، جهت اجرای احکام کیفری و بدهی های مالی سنگین به دستگاه قضایی و… اشاره نمود.

موارد استفاده از مسدودی کد ملی

همان طور که اشاره شد، بر مبنای ماده 18 دستورالعمل ساماندهی و تسریع در اجرای احکام مدنی مصوبه 100/108840/9000 مورخ 30/07/1397 ریاست محترم قوه قضاییه مرکز آمار و انفورماتیک قوه قضاییه، موظف است اقداماتی را برای سازماندهی و تسریع در اجرای احکام مدنی اتخاذ کند. در بند ح این ماده، ایجاد قابلیت ممنوعیت خدمات و انسداد حساب های متخلفان مالی موضوع مواد 17 و 19 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی پیش بینی شده است. این مورد به عنوان بخشی از بهبود سیستم مدیریت سوابق قضایی (SAMP) مورد توجه قرار گرفت.

لازم به ذکر است دستورالعمل مذکور در خصوص ممنوعیت ارائه خدمات به اشخاص در دعاوی مالی مدنظر بوده است. اما در مراحل قانونی، دامنه اعمال و اجرای این دستورشکل گسترده تری به خود گرفته و فقط به دعاوی مالی ختم نمی شود. بلکه اکثر مراجع ذی صلاح قضایی از این بخشنامه تفسیری گسترده دارند و مصادیق آن را گسترش می دهند.

روش های مسدود کردن کد ملی

در اجرای حکم مسدود کردن کد ملی روش های مختلفی وجود دارد که همگی با رجوع به مرجع قضایی ارائه می شود. در مرحله اول دادگاه نظر خود را نسبت به پرونده مورد نظر به طرفین دعوای اعلام می دارد. سپس با موفقت دادگاه، دستور لازم برای مسدود کردن کد ملی به مراجع ذی صلاح ارسال می شود. بدین ترتیب در اسرع وقت اقدام به مسدود کردن کد ملی می نمایند. نکته ای که در این بحث مطرح است این که با مسدود کردن کد ملی، تنها فرد از دریافت خدمات مالی محروم شده و توقیف کلیه اموال و دارایی های مالی فرد امکان پذیر نیست. فقط در صورتی می توان درخواست توقیق سایر اموال منقول و غیر منقول را داشت که با افزایش بدهی های محکوم علیه، درخواست جداگانه ای به دادگاه ارائه نمود.

البته لازم به ذکر است که اعلام آراء از طرف دادگاه در مورد مسدودی کارت ملی و توقیف اموال، هیچ دخلی به هم ندارند. بدین صورت که ممکن است در مورد یکی رای مثبت دهد و دیگری چنین نباشد. بهر حال باید گفت که تمامیت اختیار در مورد تصمیم به این دو دعاوی بر عهده دادگاه است. هیچ یک از طرفین نمی توانند نسبت به رای صادر شده در این زمینه، اعتراض خاصی داشته باشند.

مزایای مسدود کردن کد ملی

مسدود کردن کد ملی به درخواست محکوم له، توسط مراجع قضایی مزایایی را به دنبال دارد. از جمله جلوگیری از فرار متهمان و محکومان؛ زیرا با مسدود کردن کد ملی متهمین و محکومین می توان مانع استفاده از آن ها از خدمات دولت شد. همچنین از هر عملی که به موجب کارت ملی سبب فرار آن ها به مکان دیگر می شود، می توان به نوبه خود جلوگیری نمود. از دیگر مزایای این امر، وارد کردن اهرم فشار جهت پرداخت بدهی مالی توسط محکوم علیه یا در غیر این صورت مجبور به معرفی خود به مراجع کیفری نیز می باشد. همچنین از آن جا که یکی از دلایلی که سبب مسدود کردن کارت ملی می شود، فرار از خدمت نظام سربازی است، بدین منظور این قانون می تواند از وقوع مواردی که منتهی به انسداد کد ملی هستند، جلوگیری نماید.

همان طور که در متن ذکر شد، انسداد کد ملی موجب مصادره مال یا ضبط آن برای دولت یا محکوم علیه نمی شود و برای مصادره اموال باید دستور جداگانه ای درخواست و صادر شود. به طور کلی باید در نظر گرفت که رفع توقیف اموال تنها پس از رفع علت توقیف امکان پذیر خواهد بود.

رفع مسدودی کارت ملی

در مورد رفع مسدودی کارت ملی باید گفت اصل، رفع مانعی است که سبب مسدود شدن کارت ملی شده است. البته باید جستجو کرد که این امر از چه حاصل شده است. فردی که کد ملی او مسدود شده است می بایست طی روندی قانونی اقدام به تنظیم درخواست رفع مسدودی کد ملی کند. تا بدین ترتیب مجددا از خدمات اجتماعی و مالی، بهره مند شود. از مجموع اقداماتی که فرد می بایست انجام دهد به موارد زیر اشاره می شود.

ابتدا می بایست مدارکی دال بر رفع مانع که سبب مسدود کردن کارت ملی  شده بود به همراه درخواست رفع آن، به مراجع صالح ارائه شود. یا اینکه این مدارک با حساب کاربری ثنا از طریق دفاتر خدمات قضایی به مراجع مربوطه ارسال گردد. سپس مرجع صالح؛ پس از بررسی های لازم در مورد احراز شرایط رفع توقیف کارت ملی، اقدامات مربوطه را انجام داده و دستورات مورد نیاز را برای اجرا به مراجع صلاحیت دار ابلاغ کند.

نکات مهم در رفع مسدودی کارت ملی

همان طور که اشاره شد قبل از هر چیز، باید دلیل مسدود کردن کارت ملی مشخص شود. زیرا توقیف کارت ملی می‌تواند به دو دلیل قضایی یا غیرقضایی رخ دهد که می بایست از آن مطلع شد:

دلایل غیرقضایی:

• مفقودی یا سرقت کارت ملی: در این صورت، باید با مراجعه به اداره ثبت احوال، نسبت به ابطال کارت ملی اقدام کرد. سپس برای دریافت کارت ملی جدید، درخواست ثبت کرد.
• اشتباه در اطلاعات کارت ملی: در صورت وجود اشتباه در اطلاعات مندرج در کارت ملی، باید به اداره ثبت احوال مراجعه و نسبت به اصلاح اطلاعات اقدام کرد.
• عدم پرداخت بدهی: در برخی موارد، ممکن است به دلیل عدم پرداخت بدهی به اشخاص حقیقی یا حقوقی، کارت ملی مسدود شود. در این صورت، می بایست با مراجعه به مرجع مربوطه و پرداخت بدهی، نسبت به رفع انسداد کارت ملی اقدام نمود.

دلایل قضایی:

در صورت محکومیت به جرم خاصی، قاضی می‌تواند به عنوان مجازات، دستور مسدود کردن کد ملی را صادر کند. در این صورت، برای رفع انسداد کارت ملی، می بایست حکم قضایی را اجرا کرده و یا با جلب رضایت شاکی، برای رفع توقیف اقدام نمود.

نکات مهم:

• به همراه داشتن مدارک هویتی: در تمام مراحل رفع انسداد کارت ملی، باید اصل مدارک هویتی خود را به همراه داشته باشید.
• پیگیری روند رفع انسداد: می‌توان با مراجعه به سامانه اداره ثبت احوال یا مرجع قضایی، از روند رفع انسداد کارت ملی خود اطلاع پیدا کنید.
• صبر و حوصله: رفع انسداد کارت ملی ممکن است به زمان نیاز داشته باشد، لذا صبر و حوصله داشته باشید.
• راهنمایی و مشاوره: در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره بیشتر، می‌توانید با کارشناسان اداره ثبت احوال یا مراجع قضایی تماس گرفته و یا به صورت حضوری به این مراجع مراجعه کنید.

 نظریه مشورتی در مورد مسدود کردن کارت ملی

در این بخش به یک نمونه نظریه مشورتی در مورد مسدودیت کارت ملی پرداخته می شود. این امر علی رغم قانونی بودن، سبب ایجاد مشکلاتی شده و طی درخواست قضات مختلف نیاز به بررسی بیشتر دارد. همان طور که بیان شد عدم دسترسی به متهمین، حتی با طی کردن روال قانونی شکایات، منجر به ناتمام ماندن پرونده ها در واحد های قضایی احکام است. بدین منظور طبق قانون و طی تدابیری که اندیشیده شده، جهت دسترسی به متهمان و شناسایی آنان، طی نامه دادگاه، استفاده از کارت ملی این افراد مسدود می شود تا نتوانند از خدمات عمومی و مدنی استفاده کنند.

ایجاد اختلاف در مورد این دیدگاه گاهاً موجب ایجاد تنش‌ توسط مراجعین به دستگاه قضایی نیز می‌شود. زیرا ممنوع‌الخدمات و مسدود کردن کد ملی با مقررات قانونی منافات دارد، و سبب مشکلاتی برای اعضای خانواده فرد محکوم؛ مانند ثبت ازدواج و اخذ شناسنامه می گردد. بدین منظور با توجه به موارد ذکر شده ضروری می رسد که می بایست در اجرای این حکم تجدید نظر نمود. و با بررسی قوانین و مقررات حاکم در این زمینه، به یک وحدت رویه رسید تا این موضوع تعیین تکلیف گردد.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

1- بهره مندی افراد از هرگونه ارائه خدمات سجلی یکی از حقوق شهروندی هر فرد است. اصولاً طبق اصل بیست و دوم قانون اساسی هیچ کس را نمی توان از این حقوق مدنی محروم کرد. مگر در مواردی که قانون تعیین کرده باشد. در قوانین جاری، جهت سهولت دسترسی به متهم، هیچ توصیه ای در مورد مجوز ممانعت از دسترسی به خدمات سجلی (مسدود کردن شماره ملی) نیست. احضار متهم برای انجام تحقیقات همان حکمی است که در قانون مقرر شده است.

2- طبق ماده 18 با هدف تسریع در اجرای قوانین مدنی مصوب 24/07/1398 صرفاً به منظور تعیین انتساب های مرکز آمار و قوه قضائیه در رابطه با بخشنامه مذکور است. بند «ح» این ماده، ایجاد ظرفیت لازم برای اعمال مواد 17 و 19 قانون اجرائیات محکومیت های مالی را برشمرده است.

کلام آخر

کارت ملی به عنوان یک سند هویتی و مرجع از مدارک مهم هر شخص محسوب می شود. این روش مستلزم ارائه درخواست رسمی به دادگاه مربوطه است، اگرچه در بسیاری از موارد این درخواست مورد قبول واقع نمی شود. بدین ترتیب باید گفت استفاده روش مسدود کردن کد ملی می تواند کمک کند تا از انجام امور مالی از طرف محکوم علیه جلوگیری شود.

از شما سپاس گزاریم که با ما تا انتهای این مقاله همراهی کردید. سایت وکیل برتر ایران سعی داشته تا بدانید که آیا می توان با حکم دادگاه کد ملی افراد را مسدود کرد؟ در صورت داشتن هرگونه سوال و انتقاد و پیشنهاد می توانید از طریق سایت با ما در ارتباط باشید و نظرات خود را بیان کنید.